ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի ղեկավար անձնակազմը՝ տնօրեն Ա․ Հովսեփյանի գլխավորությամբ այսօր՝ սեպտեմբերի 22-ին տեսակապի միջոցով մասնակցեց Ուզբեկստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության Խ. Սուլեյմանովայի անվան դատափորձագիտական հանրապետական կենտրոնի կազմակերպած «Դատափորձագիտական բնագավառի զարգացման ժամանակակից մեթոդներն ու գերակայությունները» թեմայով միջազգային գիտագործնական համաժողովին: Միջոցառմանը մասնակցում էին ԱՄՆ-ի, Ուզբեկստանի, Սլովենիայի, Ղազախստանի, Չինաստանի և այլ երկրների դատափորձագիտական կառույցների ղեկավարներ, առաջատար փորձագետներ, գիտնականներ և այլ կառույցների ներկայացուցիչներ։

Գիտաժողովին ողջույնի խոսքով հանդես եկավ Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի տնօրեն, բժշկական գիտությունների թեկնածու Արգամ Հովսեփյանը։ Վերջինս ընդգծեց դատափորձագիտական ոլորտում միջազգային փոխգործակցության զարգացման կարևորությունը՝ առկա խնդիրների արդյունավետ լուծման, ոլորտի գիտամեթոդական ապահովման, բարձր որակավորում ունեցող փորձագետների պատրաստման և ի հայտ եկող այլ խնդիրների հաղթահարման համատեքստում։

«Հաշվի առնելով ներկայիս աշխարհաքաղաքական բարդ իրավիճակը, այդ թվում մեր տարածաշրջանում առկա զարգացումները, ցանկանում եմ ընդգծել գիտաժողովի կարևորությունն այն համատեքստում, որ դատական փորձաքննությունների ոլորտը՝ որպես կատարված ռազմական հանցագործությունների և միջազգային նորմերի խախտումների փաստերի արձանագրման, պետության և քաղաքացիների շահերի պաշտպանության համար կարևոր օղակ, պետք է համարժեք զարգացնի իր հնարավորությունները՝ անհերքելի փաստերի արձանագրման միջոցով աջակցելով իրավական գործընթացներին»,-իր ելույթում նշեց կառույցի ղեկավարը՝  խաղաղություն և կայունություն մաղթելով մասնակիցներին։

Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն կարևորում է մասնակցությունը նմանօրինակ միջոցառումներին՝ ի նպաստ միջազգային համագործակցության շրջանակների ընդլայնմանը, մեր երկրում դատափորձագիտական հնարավորությունների արդիականացմանն ու ոլորտի կայուն զարգացման ապահովմանը։

Օրերս լույս տեսավ ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի «Դատական փորձաքննության և քրեագիտության հայկական հանդես» գիտական պարբերականի հերթական համարը։ Եռալեզու պարբերականում ներկայացված են դատական փորձաքննության զարգացման արդիական ուղղություններին, ինչպես նաև հետազոտությունների կիրառական նշանակությանը վերաբերող հոդվածներ։ ՀՀ-ում թողարկվող դատափորձագիտական ոլորտի միակ գիտական պարբերականի, փորձագետին ներկայացվող պահանջների, գիտականորեն հիմնավորված փորձագիտական արդյունքների ստացման և այլ հարցերի շուրջ NEWS.am-ը զրուցել է ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի գիտական հետազոտությունների և տեխնիկական փորձարկումների համակարգման բաժնի պետ, տնտեսագիտության թեկնածու, դոցենտ Կարեն Մամիկոնյանի հետ։

Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ կարդացեք հետևյալ հղմամբ։ 

https://news.am/arm/news/778653.html

ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ում ընթանում են փորձաքննություններ նշանակելու և ելակետային տվյալների ձեռքբերման իրավասություն ունեցող աշխատակիցների դատափորձագիտական բնագավառում մասնագիտական որակավորման բարձրացման դասընթացները։ Իրականացվող դասընթացներին ներգրավվել են ՀՀ քննչական կոմիտեի, ներքին գործերի նախարարության, ազգային անվտանգության ծառայության և այլ իրավասու մարմինների աշխատողներ: Դասընթացների ուսումնական ծրագրերն ընդգրկում են փորձաքննությունների առնվազն 23 տեսակներին, ինչպես նաև քրեաբանության արդի հիմնախնդիրներին և կիրառական նշանակությանն առնչվող 7 տասնյակից ավելի թեմաներ։

Դասընթացների արդյունքում մասնակիցները ձեռք կբերեն գիտելիքներ քրեական դատավարության շրջանակներում փորձաքնությունների նշանակման, կատարման և արդյունքների գնահատման առանձնահատկությունների վերաբերյալ, կծանոթանան առավել մեծ ճշգրտության ելակետային տվյալներ ներկայացնելու, առավել թիրախային և մեծ որոշակիության էլեմենտներ պարունակող պատասխանների ստացում ենթադրող հարցադրումների առաջադրման նրբություններին՝ շեշտը դնելով ապացույցների հավաքման ու գնահատման ընթացքում հատուկ գիտելիքների կիրառման վրա։

Մինչև տարեվերջ նախատեսվում է վերապատրաստել դասընթացներին ներգրավված շուրջ 180 ունկնդրի։

Նշված դասընթացների շարունակական իրականացումը նպատակ ունի նպաստել Հայաստանի Հանրապետությունում քրեական հետապնդում և արդարադատություն իրականացնող մարմինների գործունեության արդյունավետության բարձրացմանը, ինչն ունի կարևոր նշանակություն հանցագործությունների քննության բարձր որակի ապահովման, մեր երկրում իրավակարգի ամրապնդման և օրինականության հաստատման գործում:

Լույս է տեսել ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի կողմից թողարկվող «Դատական փորձաքննության և քրեագիտության հայկական հանդես» գիտական պարբերականի հերթական՝ իններորդ համարը։ Արդեն չորս տարի հրատարակվող պարբերականը 2021 թվականից ընդգրկված է ՀՀ բարձրագույն որակավորման կոմիտեի կողմից հաստատված գիտական հրապարակումների ցանկում և վերջին մեկուկես տարվա ընթացքում պարբերականում հրատարակված բոլոր գիտական հոդվածները ստացել են DOI միջազգային թվային նույնականացուցիչ, որն այսօր հանդիսանում է գիտական ոլորտում վիրտուալ տարածքում տվյալների փոխանակման գործուն համակարգ: Պարբերականում ընգրկված հոդվածները վերաբերվում են դատական փորձաքննության զարգացման արդիական ուղղություններին, ինչպես նաև հետազոտությունների արդյունքների կիրառական նշանակությանը։  «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն, պարբերականի գլխավոր խմբագիր Արգամ Հովսեփյանի խոսքով՝ անցած չորս տարիների ընթացքում դատափորձագիտական ոլորտի տարբեր բնագավառներում իրականացված նշանակալի քայլերի և ներդրված ջանքերի շնորհիվ պարբերականն իր ուրույն տեղն է զբաղեցրել ինչպես տեղական, այնպես էլ արտասահմանյան գիտական համայնքում՝ արժանանալով բարձր գնահատականի: Անդրադառնալով մեր երկրում դատափորձագիտական գործունեության ոլորտի նոր միտումներին և ժամանակակից պահանջներին, Հովսեփյանն ընդգծել է, որ դատական փորձաքննության զարգացման արդիական ուղղությունների նախանշումը անմիջականորեն կախված է դատաիրավական պրակտիկայում ի հայտ եկող և լուծման ենթակա առաջադրվող խնդիրների բնույթից և շրջանակներից, որով պայմանավորված սահմանվում են գիտական հետազոտությունների արդիական ուղղությունները, որոնց արդյունքները կարող են ունենալ կիրառական կարևոր նշանակություն և անհրաժեշտ են դատափորձագիտական ոլորտի գիտականահեն գործունեության ապահովման համար:

«Համոզված եմ, որ գիտատեխնիկական առաջընթացի ժամանակակից ձեռքբերումների ներդաշնակ կիրառումն ու ոլորտի գիտամեթոդական ապահովումը հնարավորություն կտա բարելավել փորձաքննությունների որակը և ապահովել գիտականորեն հիմնավորված և հավաստի արդյունքները։ Ներկայումս, նորարարական թվային տեխնոլոգիաների կիրառումն էականորեն ընդլայնել է փորձագիտական հետազոտությունների հնարավորությունները, բարձրացրել հետազոտությունների արդյունքների արժանահավատությունն ու գիտական մակարդակը, կրճատել փորձաքննությունների ժամկետները և կարևոր դեր ստանձնել փորձագիտական մի շարք բարդ խնդիրների լուծման գործում՝ նպաստելով օրենքի գերակայությանն ու իրավակարգի ամրապնդմանը մեր երկրում»,-ընթերցողին ուղղված իր խոսքում նշել է Բյուրոյի ղեկավարը։

Նշենք, որ տարեվերջին լույս կտեսնի պարբերականի հոբելյանական 10-րդ համարը: Պարբերականի առավել լայն ճանաչելիությունն ու արտասահմանյան ընթերցողների համար հասանելիությունն ապահովելու նպատակով պարբերականի խմբագրական խորհուրդը շարունակ քայլեր է ձեռնարկում ռուսերեն և անգլերեն լեզուներով հրատարակվող հոդվածների քանակն ավելացնելու ուղղությամբ:

ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ը և Շվեյցարիայի ձեռագրաբանական գիտությունների ինստիտուտը (IHS) հոգեբանական և հոգեբանաձեռագրաբանական փորձաքննությունների մեթոդների և մեթոդիկաների մշակմանն ուղղված համատեղ գիտական հետազոտություններ են իրականացնում։

Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի հոգեբանական փորձաքննությունների բաժնի պետ, հոգեբանական գիտությունների թեկնածու, պրոֆեսոր Ռուբեն Աղուզումցյանը NEWS.am լրատվական գործակալությանը տված հարցազրույցում պատմել է Շվեյցարիայի ձեռագրաբանական գիտությունների ինստիտուտի հետ համագործակցության պայմանագրի շրջանակներում իրականացված համատեղ աշխատանքների, այդ թվում՝ ձեռագրի վերլուծության միջոցով անձի հոգեբանական և անձնային առանձնահատկությունների կամ հուզական վիճակի գնահատման չափանիշների մշակման, փորձագիտական հնարավորությունների կատարելագործման և հոգեբանական փորձաքննություններին վերաբերող այլ կարևորագույն հարցերի մասին։

Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ դիտեք այստեղ։

ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի ներկայացուցիչները` տնօրենի գիտության գծով տեղակալ, քիմիական գիտությունների թեկնածու Պատվական Ոսկանյանի գլխավորությամբ մասնակցել են հուլիսի 4-6-ը Երևանում կայացած «Քիմիա. ֆարմա. բիոտեխ. նոր մարտահրավերներ» թեմայով «ChemEX 2023» ֆորումին։ Արդեն երկրորդ տարին անընդմեջ անցկացվող ֆորումը համախմբել էր քիմիայի, դեղագործության, կենսատեխնոլոգիական արդյունաբերության բնագավառների առաջատար մասնագետների, գիտնականների Հայաստանից և Ռուսաստանից։ Միջոցառմանը մասնակցում էին ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության, ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիայի, Մոսկվայի պետական համալսարանի ներկայացուցիչներ,  արդյունաբերական ձեռնակությունների, քիմիական և դեղագործական ընկերությունների ղեկավարներ և այլ գերատեսչություններից հրավիրված մասնագետներ։ Ֆորումի շրջանակներում քննարկվել են քիմիական, դեղագործական, կենսատեխնոլոգիական արդյունաբերության ոլորտներում առկա մարտահրավերները, նոր տեխնոլոգիական մոտեցումներով միջին և փոքր քիմիայի ուղղության զարգացման, ինչպես նաև Հայաստանի և Ռուսաստանի, ԵԱՏՄ երկրների ընկերությունների արդյունավետ, կառուցողական համագործակցության հեռանկարները: Մասնակիցներն ընդգծել են Հայաստանի և Ռուսաստանի միջոլորտային և գիտական շարունակական փոխգործակցության անհրաժեշտությունը։

Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն կարևորում է նմանօրինակ միջոցառումների մասնակցությունը՝ ի նպաստ մեր երկրի գիտագործնական ներուժի կատարելագործմանն ու փորձագիտական հավաստի արդյունքների ապահովմանը։

Հանրային հեռուստաընկերության գլխավոր լրատվական ծրագիրն անդրադարձել է ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի ապրանքագիտական փորձաքննությունների բաժնի գործունեությանը։

«Լուրեր» լրատվականի ռեպորտաժը դիտեք այստեղ։

ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի պատվիրակությունը՝ տնօրեն Արգամ Հովսեփյանի գլխավորությամբ, հունիսի 19-21-ը Վրաստանի մայրաքաղաք Թբիլիսիում մասնակցել է ԴՆԹ տվյալների բազաների ձևավորմանը և քաղաքականության մշակմանը նվիրված տարածաշրջանային սիմպոզիումին։ Քրեական ոստիկանության միջազգային կազմակերպության (Ինտերպոլի),  ամերիկյան և եվրոպական խորհրդատվական ընկերությունների կազմակերպած սիմպոզիումին մասնակցում էին դատագենետիկական փորձաքննությունների ոլորտի առաջատար մասնագետներ ԱՄՆ-ից, Միացյալ Թագավորությունից, Ֆրանսիայից, Իսրայելից, Հայաստանից, Ղազախստանից, Վրաստանից և այլ երկրներից։  

Միջոցառման շրջանակներում զեկույցներով են հանդես եկել Ռեդֆորդի անվան համալսարանի քրեագիտական ինստիտուտի, Հելսինկիի համալսարանի դատաբժշկական ֆակուլտետի պրոֆեսոր Բրյուս Բուդուլը, Իսրայելի դատաբժշկության ինստիտուտի դատափորձագիտական գծով ԴՆԹ լաբորատորիայի ղեկավար, դոկտոր Նուրիդ Բուբլիրը, Վրաստանի դատական փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի դատեկենսաբանական փորձաքննությունների բաժնի ղեկավար, դոկտոր Նինո Քոչիաշվիլին, ինչպես նաև ներկայացուցիչներ «Ինտերպոլ»-ից, «Thermo Fisher Scientific» ընկերությունից և այլ կառույցներից։

Բանախոսներն անդրադարձել են ԴՆԹ ոլորտում հայտնի CODIS և NDNAD բազաների օգնությամբ իրականացված փորձաքննությունների արդյունավետությանը, ԴՆԹ տվյալների բազայի ստեղծման գործընթացին, դրա նշանակությանը, ձևավորման և կիրառման առանձնահատկություններին և այդ առումով տարբեր երկրների փորձին՝ ներկայացնելով նաև ԴՆԹ քրեագիտական լաբորատորիաներում ձևավորված որակի ապահովման և հավատարմագրման  անհրաժեշտ սկզբունքները։

Համաժողովի շրջանակներում Բյուրոյի ներկայացուցիչները մասնակցել են դատագենետիկական ոլորտի նորամուծություններին վերաբերող դասընթացին, որի ընթացքում ներկայացվել են միտոքոնդրիալ ԴՆԹ վերլուծությանը, խառը հետքերի վերլուծությանը, զոհերի նույնականացմանը (DVI), ԴՆԹ վերլուծության համար ոսկրերի մշակմանն, ինչպես նաև ռապիդ թեստերի միջոցով նույնականացման իրականացմանն առնչվող հարցեր։ Մասնակիցներն արդյունավետ քննարկումներ են ծավալել դատական փորձաքննությունների և հետազոտությունների տեսական և գործնական հարցերի շուրջ:

Սիմպոզիումի շրջանակներում Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյի տնօրեն Արգամ Հովսեփյանը «GTH DNA» խորհրդատվական ընկերության ղեկավար Թիմ Շելբերգի հետ առանձին քննարկում է ունեցել և պայմանավորվածություն ձեռք բերել Հայաստանում դատագենետիկական փորձաքննություններին և ԴՆԹ տվյալների բազայի ձևավորմանն առնչվող խնդիրների շուրջ համատեղ միջազգային  միջոցառում կազմակերպելու և ակտիվ փոխգործակցության ծավալման վերաբերյալ։

Պայմանավերվածություն է ձեռք բերվել նաև Իսրայելի, Ղազախստանի և Վրաստանի գործընկերների հետ ԴՆԹ փորձաքնննությունների ոլորտում  ակտիվ փոխգործակցության ծավալման և փորձի փոխանակման շուրջ։

Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն կարևորում է դատագենետիկական փորձաքննությունների ոլորտում միջազգային առաջատար ընկերությունների և կառույցների հետ ակտիվ համագործակցության ծավալումը՝ ի նպաստ Հայաստանի Հանրապետությունում դատափորձագիտական գործունեության տվյալ ուղղության  շարունակական զարգացմանը, փորձագիտական հավաստի արդյունքների ապահովմանը, ինչպես նաև տվյալների բազաների ձևավորմանն ու արդյունավետ կիրառմանը։

ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի տնօրենի՝ գիտության գծով տեղակալ, ք․գ․թ Պատվական Ոսկանյանը և Բյուրոյի քրեաբանության կիրառական հիմնախնդիրների գիտահետազոտական կենտրոնի պետ, ի․գ․թ․, դոցենտ Գևորգ Իսրայելյանը հունիսի 15-ին ՀՀ ՆԳՆ կրթահամալիրում մասնակցել են «Կիբերհանցավորության դեմ պայքարի քրեաիրավական, քրեադատավարական և քրեաբանության հիմնախնդիրները» թեմայով միջազգային գիտագործնական համաժողովին։
Կրթահամալիրի նախաձեռնությամբ իրականացված համաժողովին մասնակցում էին ՆԳՆ կրթահամալիրի պետ, ի․գ․թ․, դոցենտ, ոստիկանության գնդապետ Մանուկ Մուրադյանը, տեսակապի միջոցով՝ ՌԴ ՆԳՆ Ռոստովի իրավաբանական ինստիտուտի պետ, ի․գ․թ․, դոցենտ, ոստիկանության գնդապետ Դմիտրի Տիշինը, ՌԴ ՆԳՆ համառուսաստանյան գիտահետազոտական ինստիտուտի, Ռոստովի իրավաբանական ինստիտուտի, Վ․ Յա․ Կիկոտի անվան Մոսկվայի համալսարանի, Օրյոլի իրավաբանական ինստիտուտի, Սիբիրի իրավաբանական ինստիտուտի, Կրասնոդարի համալսարանի, ինչպես նաև Ուզբեկստանի Հանրապետության ՆԳՆ ակադեմիայի ներկայացուցիչները։
Գիտաժողովի մասնակիցներն իրենց ելույթներում անդրադարձան ԱՊՀ երկրներում կիբերհանցավորության դեմ պայքարի իրավական հիմքերին, քրեական դատավարությունում կիրառվող թվային տեխնոլոգիաներին, թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառությանը վիրտուալ աշխարհում և դրա դեմ պայքարի միջազգային փորձին, ժամանակակից տեխնոլոգիաների կիրառմամբ իրականացվող խարդախությանը, կիբերհանցագործությունների քննության ընթացքում իրականացվող քննչական գործողություններին և այլ հիմնահարցերի։
Համաժողովին «Կիբերվիկտիմոլոգիա. հասկացությունը և տարրերը» թեմայով գիտական զեկույցով հանդես եկավ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի քրեաբանության կիրառական հիմնախնդիրների գիտահետազոտական կենտրոնի պետ, ի․գ․թ․, դոցենտ Գևորգ Իսրայելյանը։ Վերջինս ներկայացրեց քրեական վիկտիմոլոգիայի նոր գիտական ուղղության՝ կիբերվիկտիմոլոգիայի բնութագիրը, ձևավորման հիմնավորումները, նախադրյալները, ինչպես նաև կառուցվածքային տարրերը։
«Երկար ժամանակ քրեական վիկտիմոլոգիայի հիմնական հայեցակարգերը, որպես կանոն հիմնվում էին հանցավորի և տուժողի անմիջական կապի վրա, սակայն ժամանակակից պայմաններում հասարակական կյանքի գրեթե բոլոր ոլորտներում կիբերտեխնոլոգիաների կիրառման, ինչպես նաև կիբերհանցագործությունների ակնհայտ աճի պայմաններում անհրաժեշտություն է առաջացել ձևավորել կիբերհանցագործությունների վերաբերելիությամբ քրեական վիկտիմոլոգիայի նոր ուղղություն»,-իր խոսքում նշեց Իսրայելյանը՝ ընդգծելով մեր երկրում կիբեհանցագործությունների վիկիտիմոլոգիական կանխարգելման կարևորությունը։  
Համաժողովի մասնակիցները արդյունավետ քննարկումներ ծավալեցին բարձրացված հիմնախնդիրների և դրանց լուծման ուղիների վերաբերյալ։
ՆԳՆ կրթահամալիրի պետի առաջին տեղակալ, ի.․գ․թ․, դոցենտ, ոստիկանության գնդապետ Միսակ Մարկոսյանը շնորհակալություն հայտնեց մասնակիցներին արդյունավետ և ընդգրկուն զեկույցների համար՝ նշելով, որ դրանք տեղ կգտնեն Կրթահամալիրի գիտական հանդեսում։
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն կարևորում է համագործակցությունը կրթական հաստատությունների հետ, ինչպես նաև մասնակցությունը նմանօրինակ համաժողովներին՝ ի նպաստ միջազգային համագործակցության շրջանակների ընդլայնմանը, մեր երկրում դատափորձագիտական հնարավորությունների արդիականացմանն ու ոլորտի կայուն զարգացման ապահովմանը։

Հեղինակավոր «Sputnik Արմենիա» լրատվական գործակալության լրագրողն այս անգամ զրուցել է ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի Քիմիական փորձաքննությունների բաժանմունքի պետ Նելլի Կիրակոսյանի հետ` պարզելու համար ոչ միայն ինչպես են ստուգում` անձը թմրամիջոց օգտագործել է, թե ոչ, այլև ալկոհոլի օգտագործման թույլատրելի ու մահացու քանակների, ինչպես նաև աշխատանքի որոշ հետաքրքիր մանրամասներ։

Հոդվածն ամբողջությամբ՝ կարդացեք այստեղ։ armeniasputnik.am

Մայիսի 31-ին ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ–ի տնօրեն Արգամ Հովսեփյանի նախաձեռնությամբ կայացավ գիտագործնական կլոր սեղան–քննարկում կենսաբանական, նյութագիտական և թունաբանական հետազոտությունների ոլորտների արդի հիմնախնդիրների և զարգացման հեռանկարների վերաբերյալ։ Տեսակապի ձևաչափով կազմակերպված կլոր սեղանին մասնակցում էին Ռուսաստանի քիմիական-թունաբանական և դատաքիմիական հետազոտությունների մասնագետների ասոցացիայի համահիմնադիր, ասոցացիայի նախագահի մեթոդաբանական և փորձագիտական աշխատանքների գծով տեղակալ Սերգեյ Սավչուկը, Բելառուսի Հանրապետության ազգային հակադոպինգային կազմակերպության տնօրեն Յուրի Պոխոդնյան, «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ–ի ղեկավար անձնակազմը, ինչպես նաև արտերկրի և Բյուրոյի համապատասխան փորձագիտական ստորաբաժանումների ղեկավարներ և առաջատար փորձագետներ։ Կլոր սեղանի շրջանակներում արդյունավետ քննարկումներ ծավալվեցին կենսաբանական, նյութագիտական և թունաբանական հետազոտությունների առկա հիմնախնդիրների, կիրառվող հետազոտությունների մեթոդների և մեթոդիկաների, նյութատեխնիկական ապահովման, այդ թվում՝ նորագույն սարքավորումների ձեռքբերման և կիրառման արդյունավետ իրականացման հետ կապված մի շարք հարցերի վերաբերյալ, որի շրջանակներում մասնակիցները ներկայացրեցին իրենց փորձն ու գործնականում հաճախ հանդիպող դժվարությունները։ Միաժամանակ մտքեր փոխանակվեցին բարձրացված խնդիրների վերաբերյալ, քննարկվեցին համատեղ աշխատանքների արդյունավետ իրականացման հեռանկարները։

Համագործակցության կապերի ամրապնդման, ակտիվ փոխգործակցության ծավալման և ոլորտի զարգացման ապահովման նպատակով նախատեսվել է ընթացիկ տարվա երկրորդ կեսին Հայաստանի Հանրապետությունում իրականացնել նշված ուղղություններով միջազգային գիտաժողով հայ և արտասահմանի մի շարք երկրների գործընկերների մասնակցությամբ։

Դատափորձագիտական ինստիտուտների եվրոպական ցանցի (ENFSI-ի) 2023 թվականի տարեկան համաժողովի կազմակերպիչ Նիդերլանդների դատափորձագիտական ինստիտուտի հրավերով «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն, Հայաստանի Հանրապետությունից ENFSI-ի մշտական ներկայացուցիչ Արգամ Հովսեփյանը մայիսի 22-ից 26-ը Հաագայում մասնակցել է Դատափորձագիտական Ինստիտուտների Եվրոպական ցանցի (ENFSI-ի) տարեկան համաժողովին:

Համաժողովի ընթացքում ամփոփվել են 2022-2023թթ. իրականացված աշխատանքների արդյունքներն ու ձեռքբերումները, առանձին աշխատաժողովների և նիստերի մակարդակով քննարկվել են ENFSI-ի ռազմավարական ծրագրերի իրականացմանը, դատափորձագիտական բնագավառում առկա տեսական և փորձնական հնարավորություններին, ինչպես նաև դատափորձագիտության ոլորտի արդի հիմնախնդիրներին, այդ թվում՝ թվայնացմանը վերաբերող մի շարք հարցեր։

Արգամ Հովսեփյանը որպես ENFSI-ի լիիրավ անդամ կառույցի մշտական ներկայացուցիչ մասնակցել է թեմատիկ աշխատանքներին, ինչպես նաև ENFSI-ի Խորհրդի նոր անդամների ընտրությանը։Համաժողովի շրջանակներում ներակայացվել են զեկույցներ և քննարկումներ ծավալվել ENFSI-ի 2022-2023թթ․ Խորհրդի, փաստաթղթերի փոփոխությունների, Սահմանադրության առաջարկվող փոփոխությունների և մի շարք այլ հարցերի վերաբերյալ։ Համաժողովի շրջանակներում Բյուրոյի տնօրենն առանձին հանդիպումներ է ունեցել Ֆրանսիայի, Պորտուգալիայի, Գերմանիայի, Իսպանիայի, Նիդերլանդների, Լեհաստանի և այլ երկրների դատափորձագիտական ինստիտուտների ղեկավարների և ներկայացուցիչների հետ, նախնական պայմանավորվածություններ ձեռքբերել մի շարք ուղղություններով հետագա համագործակցության վերաբերյալ։

Նշենք, որ ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ը դեռևս 2011 թվականից հանդիսանում է Դատափորձագիտական Ինստիտուտների Եվրոպական ցանցի (ENFSI-ի) լիիրավ անդամ: Նշված Եվրոպական հեղինակավոր մարմինը դատափորձագիտության և քրեագիտության բնագավառներում հանդիսանում է Եվրոպայի տարածաշրջանում գիտագործնական աշխատանքները համակարգող, միասնական մեթոդաբանությունը և ռազմավարությունը մշակող առաջատար կառույց։
Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն կարևորում է ENFSI-ի կազմում փոխգործակցության շարունակականության ապահովումը՝ ի նպաստ եվրոպական ինտեգրմամբ Հայաստանի Հանրապետությունում դատափորձագիտական գործունեության շարունակական զարգացմանը, փորձագիտական հավաստի արդյունքների ապահովմանն ու օրենքի գերակայությամբ արդարադատության արդյունավետ իրականացմանը։

Ուզբեկստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության Խ.Սուլեյմանովայի անվան դատափորձագիտական հանրապետական կենտրոնի տնօրեն Ա. Խալիլովի հրավերով ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի պատվիրակությունը՝ տնօրեն Ա․ Հովսեփյանի գլխավորությամբ մայիսի 17-ից 18-ը աշխատանքային այցով Ուզբեկստանի մայրաքաղաք Տաշքենդում էր՝ միջազգային խոշորագույն գիտագործնական ֆորումին մասնակցելու, միջազգային կապերի ամրապնդման և փորձի փոխանակման նպատակով։ Այցի առաջին օրը Բյուրոյի տնօրեն Ա․ Հովսեփյանը և տնօրենի՝ գիտության գծով տեղակալ Պ․ Ոսկանյանը մասնակցել են Ուզբեկստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության կազմակերպած՝ «Tashkent Law Spring» 3-րդ միջազգային իրավաբանական ֆորումին։ Կենտրոնական Ասիայի խոշորագույն իրավական իրադարձությունը համարվող միջոցառմանը մասնակցում էին փորձագիտական և գիտական հաստատությունների ղեկավարներ, դատափորձագիտական ոլորտի առաջատար մասնագետներ աշխարհի ավելի քան երկու տասնյակ երկրներից, այդ թվում՝ Հայաստանից, Բելառուսից, Միացյալ Թագավորությունից, Գերմանիայից, Վրաստանից, Ռուսաստանից, Ռումինիայից, Սաուդյան Արաբիայից, Սինգապուրից, Թուրքիայից, Սլովենիայից, Ճապոնիայից և այլ երկրներից: Ֆորումի շրջանակներում կազմակերպված՝ «Դատական փորձաքննության զարգացման ժամանակակից միտումները» թեմայով սեկցիայում «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն, բժշկական գիտությունների թեկնածու Ա․ Հովսեփյանը հանդես է եկել «Ժամանակակից պայմաններում հատուկ գիտելիքների կիրառման կազմակերպչական և դատավարական ասպեկտներն ու առանձնահատկությունները Փորձաքննությունների ազգային բյուրոյում» թեմայով զեկույցով, որում անդրադարձ է կատարել կառույցի գործունեության ուղղություններին, Բյուրոյում իրականացվող փորձաքննությունների տեսակներին և կարողություներին, նորարարական հնարավորություններին, ուսումնակրթական աշխատանքներին, միջազգային համագործակցությանը, խոսել ոլորտի հիմնախնդիրներից ու զարգացման միտումներից։ Ա.Հովսեփյանը սեկցիայի մասնակիցներին է ներկայացրել 2022թ․ հուլիսի 1-ից Հայաստանում ուժի մեջ մտած ՀՀ քրեական դատավարության նոր օրենսգրքով նախատեսված՝ դատափորձագիտական ոլորտին, մասնավորապես՝ փորձագետի իրավունքներին և պարտականություններին, փորձագետի եզրակացությանն ու կարծիքին, փորձաքննության իրականացման առանձնահատկություններին և ժամկետներին առնչվող կարգավորումներին, դրանց ազդեցությանը քրեական վարույթի ընթացքում դատական փորձաքննություն իրականացնելու գործընթացի վրա։ Այս համատեքստում Բյուրոյի տնօրենը շեշտել է քրեական դատավարության օրենսգրքի պահանջներին համապատասխան՝ փորձաքննությունների իրականացման ժամկետների կրճատման և հնարավորինս սեղմ ժամկետներում փորձագիտական հավաստի արդյունքների ապահովման կարևորությունը։ «Փորձաքննությունների իրականացման ժամկետների կրճատմանը նպաստել է Բյուրոյում հետազոտական նոր տեխնոլոգիաների շարունակական ներդրումն ու կիրառվող մեթոդների և մեթոդիկաների կատարելագործումը, ինչը հանդիսանում է կարևոր գործոն ժամանակակից պայմաններում դատական փորձաքննությունների կազմակերպման համար»,-իր ելույթում նշել է Ա․ Հովսեփյանը։ Խոսելով աշխարհում հանցագործությունների տարածման ժամանակակից միտումների, հանցավորության արդյունավետ դիմակայման անհրաժեշտության մասին, կառույցի ղեկավարն ընդգծել է այդ առումով դատափորձագիտական գործունեության դերն ու նշանակությունը, միջազգային գործընկերների հետ ջանքերի համատեղման, գիտական ներուժի, փորձի փոխանակման, ինչպես նաև շարունակական շփումների կարևորությունը։ Ա․ Հովսեփյանը պատասխանել է նաև սեկցիայի մասնակիցների հարցերին և արդյունավետ քննարկում ծավալել օտարերկրյա պատվիրակների հետ։ Նույն օրը Ուզբեկստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության Խ. Սուլեյմանովայի անվան հանրապետական դատափորձագիտական կենտրոնում Բյուրոյի ղեկավար անձնակազմի ներկայացուցիչները Ուզբեկստանի, Ղազախստանի, Բելառուսի, Թուրքմենստանի և այլ երկրների դատափորձագիտական կառույցների ղեկավարների և ոլորտի առաջատար մասնագետների հետ մասնակցել են «Դատական փորձաքննության արդի հիմնախնդիրները և բարեփոխումները» թեմայով կլոր սեղան-քննարկմանը։ Քննարկվել են դատական փորձաքննությունների ոլորտում օրենսդրական բարեփոխումներին, գիտամեթոդական գործունեությանը, ժամանակակից նյութատեխնիկական աջակցությանը, փորձագետների վերապատրաստման և հմտությունների կատարելագործմանը և դատափորձագիտական ոլորտին առնչվող հարցեր։ Ուզբեկստանի դատափորձագիտական հանրապետական կենտրոնում «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի տնօրենի՝ գիտության գծով տեղակալ Պ․ Ոսկանյանը «Դատական փորձաքննությունների կազմակերպման և անցկացման Ժամանակակից խնդիրները» թեմայով վարպետության դաս է անցկացրել մի շարք երկրների դատական փորձագետների համար։ Աշխատանքային այցի շրջանակներում՝ մայիսի 18-ին, Բյուրոյի ներկայացուցիչները եղել են նաև Ուզբեկստանի դատափորձագիտական հանրապետական կենտրոնում, տեղում ծանոթացել Կենտրոնի թանգարանի և լաբորատորիաների գործունեությանը, ինչպես նաև աշխատանքային քննարկումներ ծավալել Կենտրոնի փորձագիտական մի շարք ստորաբաժանումների ղեկավար կազմի և առաջատար մասնագետների հետ։ Փորձաքննությունների ազգային բյուրոն կարևորում է արտասահմանյան գործընկերների հետ համագործակցության շրջանակների ընդլայնմանն ուղղված նմանօրինակ այցերն ու մասնակցությունները միջազգային համաժողովներին՝ ի նպաստ մեր երկրում դատափորձագիտական ոլորտի գործունեության շարունակական զարգացման ապահովմանը:

Ուզբեկստանի մայրաքաղաք Տաշքենդում կայացած «Tashkent Law Spring» 3-րդ միջազգային իրավաբանական ֆորումի շրջանակներում մայիսի 18-ին ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Ա․ Հովսեփյանը և Ուզբեկստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության Խ.Սուլեյմանովայի անվան դատափորձագիտական հանրապետական կենտրոնի տնօրեն Ա. Խալիլովը ստորագրել են համագործակցության հուշագիր՝ դատական փորձաքննությունների ոլորտում առկա կապերի ամրապնդման և փոխշահավետ համագործակցության ծավալման նպատակով։ Կողմերն ընդգծել են հանցավորության դեմ պայքարի շրջանակներում դատական փորձաքննությունների ժամանակակից մեթոդների և միջոցների արդյունավետ կիրառման, ոլորտի զարգացման ապահովմանն ուղղված համատեղ գիտագործնական աշխատանքների իրականացման, բարձր որակավորում ունեցող փորձագետների պատրաստման, համատեղ գիտագործնական մոջոցառումների անցկացման կարևորությունը։ Նախանշվել են «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի և Ուզբեկստանի հանրապետական դատափորձագիտական կենտրոնի միջև փոխգործակցության շրջանակներում իրականացվելիք աշխատանքների հեռանկարները՝ տեսական և գործնական գիտելիքների փոխանակման, դատափորձագիտական ոլորտի արդիական հարցերի վերհանման և ոլորտում առկա հիմնախնդիրների արդյունավետ լուծման համատեքստում։ ՀՀ ԳԱԱ «Փորձաքննությունների ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ը կարևորում է գիտագործնական միջազգային կապերի զարգացումն ու նոր հնարավությունների ձևավորումը՝ ի նպաստ մեր երկրի դատափորձագիտական բնագավառի գիտական ներուժի և առկա հնարավությունների շարունակական զարգացմանն ու կատարելագործմանը։

Sputnik Արմենիան այցելել է Փորձաքննությունների ազգային բյուրո, որտեղ իրականացվում է իրավասու պետական մարմինների կողմից քրեական վարույթի շրջանակներում առգրավված թմրամիջոցների փորձաքննությունների մի մասը։ Այստեղ տարեկան կատարվում է շուրջ 2200 օբյեկտի նյութագիտական հետազոտություն, որից 1600 օբյեկտը թմրամիջոցների և հոգեմետ (հոգեներգործուն) նյութերի հետազոտությունն է։ Բյուրոյում 2012 թվականից իրականացվում են թմրամիջոցների, այդ թվում՝ փորձագիտական տեսանկյունից բարդ փորձաքննություն համարվող LSD տեսակի թմրամիջոցի որակական և քանակական հետազոտություններ, իսկ 2016 թվականից՝ համապատասխան տվյալների բազայի ձեռքբերման և պարբերաբար իրականացվող թարմացումների շնորհիվ նաև՝  նորագույն սերնդի սինթետիկ ծագման թմրամիջոցների բարձր ճշգրտությամբ նույնականացումներ: Հոդվածն ամբողջությամբ կարդացեք այստեղ։

https://armeniasputnik.am/20230521/tmrabiznesi-mardik-khvoramank-en-vovqer-ev-inchpes-en-pvordzaqnnum-argravvats-tmramijvocnery-59862570.html